Jeoteknik mühendisliği; binalar, barajlar, köprüler, yollar ve tüneller gibi altyapı projelerinin güvenli ve ekonomik olarak tasarlanabilmesi için zemin davranışının doğru bir şekilde analiz edilmesini sağlar. Zemin, mühendislik malzemesi olarak homojen olmayan ve zamanla özellik değiştirebilen bir yapıya sahiptir. Bu nedenle, her proje özelinde zeminle ilgili ayrıntılı incelemeler yapılması gerekmektedir.
Zeminler, tane boyutu, plastiklik ve mineralojik özelliklerine göre çeşitli gruplara ayrılır. Yaygın kullanılan sınıflandırma sistemleri arasında ASTM, Unified Soil Classification System (USCS) ve TS1500 bulunur. Sonuç olarak zemin sınıflandırması, mühendislik tasarımlarında temel parametreleri belirlemek için ilk adımdır.
Zeminlerin mühendislik özelliklerinin belirlenmesinde laboratuvar ve arazi deneyleri büyük önem taşır. Öne çıkan bazı testler şunlardır:
Laboratuvar Deneyleri: Atterberg limitleri, Proktor kompaksiyon testi, serbest basınç deneyi, üç eksenli basınç testi.
Saha Deneyleri: Standart Penetrasyon Testi (SPT), Konik Penetrasyon Testi (CPT), Presiyometre, Plaka yükleme testi.
Bu testlerle zeminin taşıma gücü, oturma miktarı, sıkışabilirlik ve kesme direnci gibi parametreleri belirlenebilir.
Temel sistemleri (sığ ve derin temeller), taşıma gücü ve oturma açısından zemin ile doğrudan ilişkilidir. Oturma analizleri özellikle uzun ömürlü yapılarda ciddi mühendislik hesaplamaları gerektirir. Yumuşak zeminlerde oturma problemi büyük yapısal deformasyonlara neden olabilir.
Zemin özelliklerinin yetersiz olduğu durumlarda iyileştirme teknikleri uygulanır. Bu yöntemler arasında şunlar yer alır:
Ön yükleme ve drenaj sistemleri
Jet grout ve enjeksiyon
Derin karıştırma
Taş kolonlar ve geosentetik donatılar
Son yıllarda jeoteknik mühendisliğinde sayısal modelleme ve yapay zeka destekli analizler yaygınlaşmıştır. Ayrıca, sismik analizler ve sıvılaşma değerlendirmeleri özellikle deprem bölgelerinde hayati önem taşımaktadır.
Jeoteknik mühendisliği, yapı güvenliği açısından kritik öneme sahip bir disiplindir. Zeminlerin doğru analiz edilmesi, mühendislik yapılarının ekonomik ve güvenli şekilde tasarlanmasını sağlar. Yeni teknolojilerle desteklenen analiz yöntemleri, bu alanda daha hassas ve etkin çözümler sunmaktadır.
Ali Karan Mühendislik olarak Jeoteknik projelerde aşağıdaki hizmetleri sunmaktayız;
- Sismik Yansıma Ölçümleri (2D/3D)
- Sismik Kırılma Tomografi Ölçümleri (P ve S)
- MASW Tomografi
- Kırılma Mikro Tremörü (REMI)
- Kuyu İçi Ölçümler Down-hole
- Kuyu İçi Ölçümler Cross-hole
- Mikrotremor
- 3 Bileşen (X, Y, Z) Hız
- DES Ölçümleri
- ERT Ölçümleri (2D/3D)
